"100. lecie Zaślubin Polski z Morzem". Felieton Jerzego Budnika

W najbliższy poniedziałek, z udziałem najważniejszych osób w państwie, będziemy obchodzić 100. rocznicę Zaślubin Polski z Morzem. Tego historycznego aktu dokonał 10 lutego 1920 roku w Pucku dowódca Frontu Pomorskiego gen. Józef Haller, w obecności ówczesnego ministra spraw wewnętrznych Stanisława Wojciechowskiego, późniejszego prezydenta Polski, przedstawicieli administracji wojewódzkiej, duchowieństwa oraz miejscowego społeczeństwa. Tegorocznym obchodom nadano wyjątkowo uroczysty charakter, co nie powinno dziwić, bo dla mieszkańców Pomorza, a więc także dla nas, mieszkańców Wejherowa i byłego powiatu morskiego, to de facto kulminacja obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości.

Przypomnijmy tylko, że uzyskanie przez Polskę dostępu do morza stało się to możliwe w wyniku ustaleń konferencji pokojowej w Paryżu i że swój udział w tej decyzji mieli, mający silny mandat ludności kaszubskiej Antoni Abraham, pochodzący ze Zdrady koło Pucka, nazywany „królem Kaszubów” oraz Franciszek Rogala z Kościerzyny. To, że sami Kaszubi, bardzo stanowczo upomnieli się o to, by wrócić w granice Rzeczypospolitej, miało głęboki wymiar moralny i było ogromnym wsparciem dla uczestniczących w konferencji paryskiej polskich dyplomatów. Pamięć o ich patriotycznej, bezkompromisowej postawie, przetrwała do dnia dzisiejszego i jest z wielką czcią pielęgnowana przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, któremu zawdzięczamy powrót do odchodów kolejnych rocznic tego ważnego wydarzenia, nie wiedzieć dlaczego marginalizowanego w czasach PRL-u.

Odzyskanie dostępu do 140 kilometrowego pasa wybrzeża morskiego (łącznie z Półwyspem Helskim), otworzyło Polsce okno na świat i znacząco przyczyniło się do gospodarczego rozwoju naszego regionu. Jak na niezwykle trudną sytuację ekonomiczną odrodzonej Polski, to co zrobiono w 20-leciu międzywojennym, by zbudować fundamenty gospodarki morskiej, musi budzić najwyższy podziw. Nowoczesny, jak na tamte lata port w Gdyni, powiązany magistralą kolejową z centrum kraju, zbudowanie od podstaw potencjału obronnego Marynarki Wojennej jest tego najlepszym dowodem.

Ale celebrowanie takich rocznic jak ta, to nie tylko okazja do oddania hołdu wdzięczności tamtemu pokoleniu i ich duchowym przywódcom za to, że sprostali wyzwaniu i nie zmarnowali danej im przez historię szansy. To także okazja do postawienia pytań o obecny stan gospodarki morskiej. Cieszy, że po kilkuletniej zapaści powoli odradza się przemysł stoczniowy, że wykorzystując bardzo dobrą w ostatnich latach koniunkturę w żegludze morskiej, rozbudowują się i modernizują nasze porty. Ale gospodarka morska to także rybołówstwo i turystyka. Tu niestety tak dobrze nie jest. Rybacy, którzy od zawsze żyli z morza narzekają, że pomimo znacznego zmniejszenia limitów połowowych, wciąż dramatycznie spada populacja dorsza w Bałtyku. A co z usprawnieniem dojazdu do popularnych miejscowości letniskowych na Półwyspie Helskim i wzdłuż wybrzeża? Rząd odstąpił od budowy dwujezdniowej OPAT, proponując w zamian jednojezdniową Via Maris. Tyle, że w tej sprawie niewiele się dzieje, a problem narasta, o czym przekonamy się już za kilka miesięcy, gdy zacznie się szczyt urlopowy. Zapytajmy jeszcze o spowolniony program modernizacji Marynarki Wojennej. Co prawda po 17 latach budowy (!), udało się wreszcie oddać do użytku, przerobiony z korwety patrolowiec ORP „Ślązak”, ale to tylko kropla w morzu potrzeb. Nasza flota jest w opłakanym stanie, co powinno być wyrzutem sumienia wszystkich rządzący w minionym 30-leciu ekip. Najwyższy czas przejść od pustych, okazjonalnych obietnic do konkretów, bo za kilka lat MW straci moc operacyjną.

Dynamicznie rozwijająca się gospodarka morska i sprawna, zdolna do obrony naszych morskich granic Marynarka Wojenna. Czy nie o tym marzyli ci, którym zawdzięczamy odzyskanie dostępu do morza? Spełnijmy ich marzenia.