Goszcz: Jubileuszowe obchody 1050 rocznicy Chrztu Polski

Impreza dofinansowana została ponadto ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Chrzest 966, a wsparcia sponsorskiego udzielili: Fundacja KGHM Polska Miedź, Polski Holding Nieruchomości S.A., TAURON Polska Energia S.A., Grupa Lotos S.A. oraz Powiat Oleśnicki.

Wydarzenie miało niezwykłą rangę, a swoim patronatem objęły go redakcje: Gościa Niedzielnego i Radia Rodzina, Polskiego Radia Wrocław, Gazety Wrocławskiej, Gazety Sycowskiej i Panoramy Oleśnickiej, natomiast TVP Wrocław relacjonowała je w ramach cyklu „Dzień z Telewizją”. Na inaugurację obchodów odprawiona została w kościele parafialnym w Goszczu uroczysta Msza święta koncelebrowana w intencji naszej Ojczyzny, a także w intencji wszystkich byłych i obecnych mieszkańców Goszcza. Koncelebrze przewodniczył ksiądz biskup Edward Janiak, Biskup Ordynariusz Kaliski. Gości, uczestniczących we mszy powitał proboszcz parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny - ks. Mirosław Porucznik. Poza głównym celebransem mszę swoją obecnością uświetnili: ks. bp Waldemar Pytel - Zwierzchnik Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (Luterańskiego) w Polsce, ks. Jarosław Pizoń – inspektor salezjańskiej Inspektorii Wrocławskiej pw. św. Jana Bosko, ks. Ryszard Jeleń – dziekan Dekanatu Twardogórskiego, a także przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i administracyjnych, ze Starostą Oleśnickim Wojciechem Kocińskim i Burmistrzem Miasta i Gminy Twardogóra Zbigniewem Potyrałą.

Przebieg celebry ubogacili muzycznie: twardogórski Chór „Rapsodia” prowadzony przez Helenę Piotrowską oraz Orkiestra Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu, której kapelmistrzem jest kom. Adam Witiw. Okolicznościową homilię wygłosił ks. bp. Janiak, wskazując zarówno na niemal 860-letnie dziedzictwo Goszcza, jak i aspekty 1050 historii chrześcijaństwa w Polsce. Biskup ordynariusz akcentował konieczność nieustannego zabiegania - za wstawiennictwem Boskiej Opatrzności - o pokój, którego fundamentem jest szacunek dla życia, dla każdego człowieka, a także dla rodziny i dla chrześcijańskiej tradycji. Biskup zachęcił do wdzięczności i radości, z możliwości świętowania tak niezwykłego jubileuszu i związanego z nim dorobku. Po mszy jej uczestnicy, poprowadzeni paradą policyjnej orkiestry, przemaszerowali na centralne miejsce obchodów - plac wokół ruin zabytkowego kościoła ewangelickiego. Tam pokaz paradny zaprezentowała Orkiestra Reprezentacyjna Wojsk Lądowych we Wrocławiu, której kapelmistrzem jest mjr Mariusz Dziubek.

Plac ten, od strony parku zamykała scena z widownią na 800 miejsc siedzących, a od przeciwległej strony (przy murze) rozlokowały się stragany ze słodyczami (w tym: nieodzowną dla najmłodszych watą cukrową), a także stoiska z lokalnymi produktami z Doliny Baryczy.
Przy murze zabytkowego kościoła swoje stanowisko informacyjne, wraz ze skarboną, zainstalował współorganizator obchodów - Stowarzyszenie Świętej Magdaleny. Przyjmowano tam dobrowolne na datki na rzecz renowacji tego obiektu i organizację w nim nowoczesnego centrum inicjatyw kulturalnych i obywatelskich pn. Świątyni Artystów. Ponadto prowadzona była przez to Stowarzyszenie kampania propagująca Goszcz, w formie okolicznościowych naklejek z logo „Jestem z Goszcza”, które każdy mógł otrzymać.

Po godzinie 15 terenem tym zawładnęli artyści Teatru Form Wielu z Płocka - prezentujący familijny spektakl, głównie dla najmłodszych, a także szczudlarze anielscy z Płocka i z Łodzi.
Z kolei na dziedzińcu kompleksu pałacowo-parkowego w Goszczu zainstalowane zostały dmuchańce ze zjeżdżalniami.Za nimi, na wprost bramy wyjazdowej, rozpoczął swój udział w imprezach towarzyszących obchodom - zespół „Czerwona Kalina” z Twardogóry. W taneczno-wokalnym występie zaprezentowała się młodsza części grupy. Jak zwykle urokliwe, barwne i pełne temperamentu panie i dziewczęta z tej formacji, skutecznie przyciągnęły widownię, oferując atrakcyjne (jak się okazało - nie tylko dla dzieci) animacje i zabawy. Swoją obecność na goszczańskiej imprezie zakończono nieplanowanym (na życzenie publiczności) występem tanecznym dorosłej „Czerwonej Kaliny”, która w finale swego występu porwała zgromadzoną publiczność do wspólnego tańca i korowodu. Panie z zespołu jeszcze przez dłuższy czas po tym występie malowały licznie chętnym dzieciom twarze w misterne bajkowe i komiksowe wzory. I oto, gdy zbliżyła się godzina 18, nadszedł czas na wielki koncert plenerowy pt. „Quo vadis”, w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Zabrzańskiej pod dyr. Sławomira Chrzanowskiego, Zabrzańskiego Chóru Młodzieżowego Resonans con tutti im. Norberta Grzegorza Kroczka, pod dyr. Waldemara Gałązki, a także soliści: Ewa Tracz (sopran), Justyna Kopiszka (mezzosopran), Damian Chruściński (tenor) i Radosław Rzepecki (baryton). Tę część obchodów, rozpoczętą wykonanym przez filharmoników hejnałem Gminy Twardogóra, poprowadził Jacek Woleński - konferansjer, dziennikarz muzyczny, popularyzator muzyki, stały współpracownik Filharmonii Zabrzańskiej, Opolskiej i Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej.

Zanim jednak zabrzmiała muzyka ze sceny ustawionej od strony parku, na dziedzińcu ruin zabytkowego kościoła w Goszczu, głos zabrał burmistrz Potyrała, który witając zgromadzonych gości, podziękował za uroczystość pomysłodawcy tego przedsięwzięcia, Ryszardowi Gilowi, prezesowi Stowarzyszenia Świętej Magdaleny, a także działających wraz z nim wolontariuszom. Burmistrz przedstawił następnie 15 osobowe gremium honorowych patronów imprezy. Zdradził też, że jubileusz 1050-lecia chrztu Polski był pretekstem do możliwie szerokiego pokazania prastarego Goszcza („gościńca”), a szczególnie do pokazania nadal urzekającego swoim pięknem – mimo zniszczeń i dewastacji – i zachęcającego do zwiedzania i podziwiania zespołu pałacowo-parkowego w Goszczu. Przyznał o ambicji, by (wraz z zakochaną w tym miejscu okoliczną ludnością) to miejsce odrestaurować, odbudować w możliwie największym zakresie oraz udostępnić - nie tylko okolicznej ludności gminy, ale też mieszkańcom Dolnego Śląska, Polakom i przybyszom z zagranicy. To miejsce ma prawo do powrotu do dawnej świetności. Burmistrz Potyrała zwrócił uwagę na cenne zaangażowanie tak wielu znaczących polityków i społeczników, na czele ze Stowarzyszeniem Świętej Magdaleny - w sprawę ratowania goszczańskiego dziedzictwa. Wyraził też nadzieję, że również dzięki dzisiejszej uroczystości, zamierzenia te zyskają życzliwość do wsparcia (przez osoby, firmy i instytucje) realizacji tych zamierzeń. Na zakończenie swojego wystąpienia poinformował o wielu listach gratulacyjnych i życzeniach, które napłynęły z okazji dzisiejszych obchodów – te najważniejsze pochodziły: z Kancelarii Prezydenta RP, Andrzeja Dudy, od Beaty Szydło - Prezesa Rady Ministrów RP, od Mateusza Morawieckiego - wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Rozwoju, od Beaty Kempy - Ministra - członka Rady Ministrów, szefową Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, a także od prof. Alicji Chybickiej - posłanki na Sejm RP.

Następnie głos zabrał poseł Piotr Babiarz, który przypomniał o spotkaniu inaugurującym podjęcie działań, mających na celu powstrzymanie degradacji, a następnie rozpoczęcie procesu rewitalizacji zabytkowego kościoła ewangelickiego w Goszczu. Przypomniał o przełomowym dla tego zamierzenia momencie, jakim było przekazanie obiektu do użytkowania Stowarzyszeniu Świętej Magdaleny. Zwrócił uwagę na pilną konieczność ratowania całego zespołu pałacowo-parkowego w Goszczu, by na powrót stał się on perłą w koronie zabytków Dolnego Śląska. Określając dzisiejszy koncert jako wieńczący okres przygotowań i rozpoczynający okres intensywnych prac rewitalizacyjnych - wyraził nadzieję, że za kilka lat odbędzie się podobny koncert, który zainauguruje oddanie odnowionego kościoła do użytku i jednocześnie rozpocznie główny etap odnowy pozostałej części kompleksu.
W swoim wystąpieniu Ryszard Gil, prezes Stowarzyszenia Świętej Magdaleny, zwrócił uwagę na szybkie tempo prac, mających na celu przywrócenie świetności zabytkowego kościoła. Nawiązując do tytułu koncertu, skierował to pytanie do nas, do Polaków: „Dokąd zmierzasz, Polsko, skoro zagrożone zniszczeniem są tak wspaniałe klejnoty dziedzictwa kulturowego, jak zespół pałacowo-parkowy w Goszczu, wraz z zabytkowym kościołem ewangelickim?”. Uznając priorytetową rolę czasu, wskazał rok 2018, rok stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, jako godny termin zakończenia prac i oddania do użytku rewitalizowanego obiektu kościelnego. Prezes Gil, dziękując wszystkim osobom, firmom i instytucjom, które współpracowały i współpracują ze Stowarzyszeniem w realizacji tego szczytnego dzieła. Szczególne wyrazy uznania skierował do burmistrza Potyrały, jego zastępcy, Ryszarda Gąsiora oraz pracowników Urzędu Miasta i Gminy w Twardogórze, będąc pod wrażeniem ich „sposobu współpracy”, który jest - wg doświadczeń Prezesa – zupełnie wyjątkowy, co skwitował zawołaniem „w Twardogórze jest super!”. Ryszard Gil podziękował następnie sponsorom za wsparcie i prosił o kontynuowanie tej hojności. Podziękował też wykonawcy prac i wszystkim, którzy wzięli udział w przygotowaniu i realizacji obchodów. Następnie omówił najbliższe czasowo zamierzenia, związane z rewitalizacją obiektu i sąsiadującego z nim terenu. Na zakończenie swojego wystąpienia prezes wręczył nagrody im. Stowarzyszenia Świętej Magdaleny. Otrzymali ją: Piotr Babiarz, poseł na Sejm RP, Piotr Zawistowski, wiceprezes Zarządu spółki TAURON Polska Energia S.A., Zbigniew Kulewicz, wiceprezes Zarządu spółki Polski Holding Nieruchomości S.A., a także Zbigniew Potyrała, Burmistrz Miasta i Gminy Twardogóra.

Po tych wystąpieniach na scenie pozostali już wyłącznie muzycy, przede wszystkim Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Zabrzańskiej. Zespół liczy 60 muzyków, zaś jej Dyrektorem Naczelnym i Artystycznym jest od 1990 r. Sławomir Chrzanowski.

Koncert rozpoczęty został „Tryptykiem” skomponowanym przez Wiesława Świderskiego, z wykorzystaniem tematów maryjnych, m. in. Bogurodzicy.
Następnie na scenie do zabrzańskich filharmoników dołączył blisko 60-osobowy Zabrzański Chór Młodzieżowy Resonans con tutti im. Norberta Grzegorza Kroczka, pod dyr. Waldemara Gałązki. Chórzyści rozpoczęli swój udział w koncercie wykonaniem starego polskiego hymnu „Gaude Mater Polonia”. Publiczność wysłuchała tego utworu na stojąco.
Kolejnym zaprezentowanym utworem był słynny „Polonez A-dur” Fryderyka Chopina, zagrany z dużą dynamiką przez symfoników z Zabrza. Okazało się jednak, że kolejny punkt programu koncertu – kantata „Sonety krymskie” Stanisława Moniuszki do słów Adama Mickiewicza – podniesie poziom muzycznych emocji na jeszcze wyższy poziom. Było to szczególnie odczuwalne podczas jednej z części kantaty pt. Burza, niezwykle sugestywnie wykonanej przez tenora Damiana Chruścińskiego, z towarzyszeniem młodzieżowego chóru i zabrzańskiej orkiestry, wykonujących najbardziej dynamiczne partie z niemal thrash-metalowym feelingiem. Potem już tylko muzyczne napięcie rosło (niemal jak w filmach Alfreda Hitchcocka). W „Arii Miecznika” z opery „Straszny dwór” Stanisława Moniuszki zaprezentował się baryton Radosław Rzepecki, natomiast w utworze „Już ogień płonie” z tej samej opery – dwie solistki: Ewa Tracz (sopran) i Justyna Kopiszka (mezzosopran).

Ostatni z wykonanych tego popołudnia utworów Stanisława Moniuszki, to słynny „Mazur”, również z Opery „Straszny dwór”. Mimo, iż jest to utwór dosyć dobrze znany, to wykonujący go śląscy muzycy z orkiestry i chóru „odpalili prawdziwy dynamit”, wykrzesując w swojej eksplozywnej interpretacji naszej narodowej kompozycji niemal widoczne iskry.
I oto wielki finał koncertu - Dzieło wykonywane rzadko, wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach, tylko przez najwybitniejszych muzyków: Finał IX Symfonii Ludwika van Beethovena, ze słynną „Odą do radości” do słów poematu Fryderyka Schillera.

Prowadzący koncert Jacek Woleński określił ten utwór jako kosmiczny i jest to najlepsze określenie, jakie nasuwa się po wysłuchaniu tego Dzieła, wykonanego w niedzielny już wieczór, 3 lipca w Goszczu. Jednak niebagatelną rolę w takim odbiorze tej Muzyki miało jej wykonanie, w którym mistrzostwo urzekająco wsparte młodzieńczym wigorem i dynamiką, stanowiły optymalne tło dla artystycznej wrażliwości, pełnej empatii z emocjami tworzącego je Kompozytora.
Trudno o bardziej godne uczczenie tak zacnego Jubileuszu, jak 1050 rocznica chrztu Polski, tak samo jak trudno o godniejszą zachętę do przywrócenia świetności takiemu klejnotowi, jak zespół pałacowo-parkowy w Goszczu.
Po tak mocnym akcencie obchodów swoistym podsumowaniem okazało się widowisko „Lux ex Silesia - Światło ze Śląska”, czyli prezentacje żywotów czterech śląskich świętych i błogosławionych: św. Jadwigi Śląskiej, św. Teresy Benedykty od Krzyża (Edyty Stein), bł. Czesława Odrowąża i bł. Ks. Gerarda Hirschfeldera.
W nieodległej przyszłości - zgodnie z istniejącym projektem - w ogrodzie przy zabytkowym kościele ustawione zostaną na postumentach 4 rzeźby upamiętniające cztery wielkie postaci tych świętych i błogosławionych z historii Dolnego Śląska – symboli i świadków chrześcijaństwa, tych które niosły prawdziwe „Światło ze Śląska – Lux ex Silesia”.
Teksty hagiograficzne, recytowane owego wieczoru przez aktora Dariusza Lecha z córką,ilustrowane były muzycznie przez twardogórski chór „Rapsodia” pod batutą Heleny Piotrowskiej i przy akompaniamencie Roberta Orlikowskiego. Wykonano utwory: „Hymn do nocy" Ludwika van Beethovena (autor sł. pol. nieznany), "Krzyż i Orzeł" ks. Wiesława Kądzieli (sł. bp Józef Zawitkowski), a także "Inwokacja o Błogosławionym Czesławie" i "Inwokacja o Teresie Benedykcie od Krzyża" - nieznanego autorstwa.
Półmrok zmierzchu doskonale podkreślił symbolikę widowiska, opartą o cztery (tak jak liczba owych świętych) płonące, bądź żarzące się, tkwiące mocno w ziemi pale, skupione wokół przewyższającego je drewnianego krzyża.
Nastrój potęgowała kolorystyka oświetlenia sceny z chórem. Spektakl ten był swoistym powrotem (po inauguracyjnej Mszy świętej) do aspektów religijnych Jubileuszu.
Niedzielne święto w Goszczu, to wyjątkowe i wielkie wydarzenie, promujące nasz region i Gminę, a jednocześnie wydarzenie, które pozwoli na dalsze zawiązywanie i wzmacnianie więzi międzyludzkich, międzykulturowych, a także – na budowanie tolerancji i przyjaźni.
Uroczyste obchody Wielkiego Jubileuszu 1050 rocznicy Chrztu Polski były ogromnym wyzwaniem, ale jednocześnie - olbrzymią szansą, której wymiernym efektem mogą być fundusze, pozyskane na remont i modernizację zespołu pałacowo-parkowego.
Zarówno burmistrz Potyrała, jak i prezes Gil kilkakrotnie podkreślali w swoich wystąpieniach podczas imprezy, że nazwa Goszcz, związana jest z istniejącym w tym miejscu niegdyś gościńcem. Nazwa ta nie może pozostać tylko zapomnianą ruiną, czy fasadą niemożności. Jest to bowiem (również dzisiaj) miejsce wyjątkowe i z pewnością zasługuje na powrót swej świetności.