Raduje się serce i dusza, że po latach pociąg do Sycowa rusza

O chęci reaktywacji połączenia pasażerskiego Wieluń-Wrocław pisaliśmy w czerwcu 2007 roku. Mieszkańcy regionu już wtedy mówili o zatłoczonych drogach i autobusach, dużej ilości wypadków samochodowych, rosnącym zanieczyszczeniu środowiska, rekreacyjno-turystycznej roli trasy.
Józef Promny, który na sycowskiej kolei przepracował 28 lat, najpierw jako dyżurny ruchu, potem jako zawiadowca stacji, wspominał, że za jego czasów na bocznym torze kolejowym w Sycowie potrafiło stanąć nawet 60 wagonów, a dworzec tętnił życiem. Pamięta czasy, kiedy linię obsługiwało 120 pracowników sprawdzających tory i urządzenia.

Jest duże poparcie

Na początku tego roku na stronie internetowej Starostwa Powiatowego w Kępnie pojawiła się prośba o wyrażanie opinii dotyczących zasadności reaktywacji bezpośredniego połączenia kolejowego Wieluń-Wrocław. Skąd taki pomysł?
– Apel jest efektem interwencji mieszkańców powiatu kępińskiego w sprawie reaktywacji połączenia kolejowego z Wrocławiem – tłumaczy wicestarosta kępiński Ryszard Dachowski.
– Na nasz apel odezwały się ponad dwa tysiące osób. Ale to nie wszystko. Otrzymaliśmy pisemne poparcie wszystkich lokalnych samorządów z miejscowości na linii od Wielunia do Wrocławia, w tym poparcie władz Sycowa i Oleśnicy oraz powiatu oleśnickiego. Sądzę, że do akcji przyłączy się firma Skanska, główny wykonawca drogi ekspresowej S-8. Spośród stutysięcznej rzeszy mieszkańców tego regionu sporą grupę osób zainteresowanych przywróceniem ruchu kolejowego stanowią studenci i ludzie, którzy dojeżdżają do pracy we Wrocławiu. Argumentem za reaktywacją jest fakt, że na odcinku z Cieśli do Sycowa i z Kępna do Wielunia odbywa się ruch towarowy.

Władze powiatu kępińskiego nie ograniczyły się jedynie do apelu w Internecie. Celem akcji jest pokazanie skali poparcia pomysłu reaktywacji linii. Informację o takiej potrzebie i wniosek o ponowne uruchomienie fragmentu linii 181 z Wielunia do Oleśnicy i dalej do Wrocławia zarząd powiatu kępińskiego posłał do ministra infrastruktury Cezarego Grabarczyka, prezesa zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe Zbigniewa Szafrańskiego, dyrektora PKP Zakładu Linii Kolejowych w Poznaniu Wojciecha Grześkowiaka, urzędów marszałkowskich we Wrocławiu, Poznaniu i Łodzi. O sprawie poinformowani zostali przewoźnicy, radni, poseł Andrzej Grzyb, Klub Sympatyków Kolei we Wrocławiu, Stowarzyszenie Miłośników Kolei z Kępna i Stowarzyszenie na rzecz Kolei Wieluńsko-Wrocławskiej z Perzowa.

– Włożyliśmy kij w mrowisko – mówi Ryszard Dachowski. – Liczymy na szeroki odzew.
Wicestarosta podkreśla, że na trasie powinny kursować tanie w eksploatacji i wygodne szynobusy spalinowe, których zakup dotują urzędy marszałkowskie. – Kiedy zamykano połączenie Oleśnica-Kępno, pojawiły się w Polsce nowoczesne, szybkie, wygodne i ekonomiczne w eksploatacji szynobusy – mówił w 2007 roku Sebastian Mikoś z Kępna. – Znalazły one zastosowanie na wielu lokalnych liniach kolejowych. – Kolej staje się coraz bardziej konkurencyjną formą podróży – tłumaczy Dachowski. – Kiedyś była nieopłacalna. Dziś wcale tak nie musi być. Część linii jest w dobrym stanie. Poprawy wymaga odcinek z Kępna do Sycowa. Zrobię wszystko, żeby kolej wróciła na tory linii 181 i dalej – mówi stanowczo wicestarosta kępiński, dodając, że trzeba poczekać przynajmniej miesiąc na stanowisko instytucji odpowiedzialnych za ruch kolejowy i jego finansowanie.

Młodzi nagłaśniają sprawę

Jedną z osób popierających akcję jest Paweł Ratajczak z Sycowa. Chłopak ma 18 lat, jest uczniem sycowskiego Liceum Ogólnokształcącego i jednocześnie miłośnikiem kolei.
– Zawsze interesowały mnie pociągi – mówi. – Nigdy jednak nie miałem okazji przejechać się nimi z sycowskiego dworca, ponieważ w 2002 roku zamknięto tu ruch pasażerski. Mój starszy brat Michał miał okazję jechać ostatnim składem 30 października 2002 roku do Kępna. Tam żywot tego odcinka trasy nr 181 skończył się. Od tamtej pory bardzo mu zazdrościłem, że miał taką możliwość podróżowania z Sycowa akurat pociągiem. Cały czas miałem głęboką nadzieję, że jednak jakieś władze zainteresują się reaktywacją tej trasy, ale podobno to wszystko było nieopłacalne. Jednak w lutym bieżącego roku doszły do mnie słuchy, że Starostwo Powiatowe w Kępnie zbiera wśród mieszkańców opinie na temat odnowienia połączenia. Ucieszyłem się ogromnie, że ktoś się tym w końcu zainteresował. Od tej pory prężnie działam na forach oraz w akcji zbierania głosów do internetowej petycji. Moi koledzy z forum zajmują się nagłaśnianiem tej sprawy w rejonie Kępna i Wielunia.
Paweł apeluje o oddanie swojego głosu na stronie www.reaktywacja.kolej.org.pl. Z podobnym apelem zwraca się Piotr Zaborowski z Południowowielkopolskiego Towarzystwa Kolejowego.

Do akcji przywrócenia ruchu na linii Oleśnica-Kępno przyłączyła się Zakładowa Organizacja Związkowa NSZZ „Solidarność” przy Zakładzie Linii Kolejowych PKP PLK w Ostrowie Wielkopolskim.

– Prosimy o zaangażowanie się w inicjatywę podjętą przez Starostwo Powiatowe w Kępnie dotyczącą rewitalizacji linii kolejowej w celu uruchomienia połączeń kolejowych na linii 181 i odcinku Wieluń-Wrocław przez Wieruszów, Kępno, Syców, Oleśnicę – apeluje przewodniczący ZOZ Zdzisław Jasiński. Informuje, że mieszkańcy powiatów wieluńskiego, wieruszowskiego, kępińskiego, oleśnickiego oraz miejscowości położonych wzdłuż linii 181 wielokrotnie zwracali się o pomoc w przywróceniu połączeń kolejowych z Wrocławiem.

– Najwięcej studentów z tych miejscowości uczy się w stolicy Dolnego Śląska, jak również oddziaływanie metropolii wrocławskiej na tutejszy rynek pracy ma ogromne znaczenie – zaznacza. – Stan techniczny linii jest dobry – zawieszono na niej ruch, gdy prędkość pociągów wynosiła 80 km/h. Rozpoczyna się budowa drogi ekspresowej S-8. Otwarty będzie odcinek Oleśnica-Perzów w celu przewozów kruszywa na budowę, zatem nieczynny pozostałby tylko odcinek Perzów-Kępno liczący 10 km. Dlatego przywrócenie ruchu pociągów na tej linii nie będzie wiązało się z dużymi nakładami finansowymi, wystarczy wycinka samosiejek oraz uzupełnienie sygnalizacji na przejazdach kolejowych – argumentuje. Na licznych forach kolejowych rozgorzały dyskusje. Michał na forum Południowowielkopolskiego Towarzystwa Kolejowego pokusił się nawet o próbę poezji: „Raduje się serce, raduje się dusza, że po latach pociąg do Sycowa rusza! Oj, da, oj da dana, kolej jest kochana”. Wierszyk powstał, gdy Klub Sympatyków Kolei z Wrocławia ogłosił, że o godzinie 9 w sobotę 9 kwietnia z Wrocławia Głównego do Sycowa wyruszy promocyjny pociąg specjalny. Powrót z Sycowa do Wrocławia Głównego przewidziano o godzinie 15. Skład historycznych wagonów pasażerskich typu Bi oraz zestaw odrestaurowanych przez członków klubu wagonów towarowych prowadzić będzie lokomotywa spalinowa SM42. Klub Sympatyków Kolei we Wrocławiu zorganizował ten przejazd dla uczniów II Liceum Ogólnokształcące im ks. Jana Twardowskiego w Oleśnicy za pomoc przy odrestaurowaniu starego taboru kolejowego. 2 września 2010 roku klub podpisał ze szkołą porozumienie o współpracy. Kto ma chęć wzięcia udziału w przejeździe powinien wpłacić na rzecz stowarzyszenia darowiznę w wysokości 100 zł.

To nie jest takie proste

Jeden z internautów o nicku Yanosik na forum PTK przekonuje, że reaktywacja jest mało realna.

– Wiele zarzutów jest skierowanych przeciwko PKP jak instytucji, która zamknęła linię a teraz chce ją likwidować – spostrzega. – Pamiętajmy, że problem dotyczy odcinka Kępno-Oleśnica. Wielu na forum traktuje problem linii 181 całościowo, tak jakby miała być zlikwidowana od początku do końca. Tak nie jest. Nierentowny dla PLK – spółki zarządzającej infrastrukturą kolejową – jest odcinek od Kępna. [Od Wielunia – przyp. red.] do Kępna linia jest czynna. Pod słowem likwidacja wszyscy rozumieją fizyczną likwidację. Tak nie jest. Zgodnie z ustawą o restrukturyzacji, prywatyzacji i komercjalizacji PKP z 2000 roku, z art. 9 likwidacja linii może odbyć się poprzez przekazanie linii np. w ręce samorządów lokalnych. Od 1 marca br. obowiązuje również ustawa o publicznym transporcie zbiorowym, która ustanawia, kto odpowiada za transport na terenie samorządu. Jednostka samorządu terytorialnego, w związku z wykonywaniem zadań organizatora transportu zbiorowego, będzie zobowiązana do opracowania i przyjęcia planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, mającego rangę aktu prawa miejscowego. Do przygotowania takiego planu będą zobowiązane m.in. powiaty liczące co najmniej 80 tys. mieszkańców, związki i porozumienia powiatów obejmujące 120 tys. mieszkańców.

W przypadku transportu kolejowego organizatorem jest marszałek województwa a nie PKP. To on zapewnia środki na uruchamianie pociągów lokalnych. Jeśli marszałek nie finansuje ruchu kolejowego PKP PLK S.A. samo z siebie nie uruchomi linii, decyduje o tym rachunek ekonomiczny. I tutaj widzę największy problem: kwestię traktowania przez władze wojewódzkie w Poznaniu Południowej Wielkopolski. Proszę zwrócić uwagę, jak inwestuje się w północną część województwa. Problem oczywiście rozbija się o to, że linia 181 jest w granicach województw wielkopolskiego i dolnośląskiegio, ale zainteresowanie samorządów lokalnych obu województw świadczy o tym, że można byłoby zorganizować finansowanie z RPO w obu województwach. Samorządy lokalne chcą linii, ale nie myślą o jej przejęciu, no bo po co ponosić koszty, których nie są w stanie udźwignąć? Mam wrażenie, że mydlą trochę oczy, gdyż popierają inicjatywę mając świadomość, że na nich spoczywa obowiązek organizacji transportu a nie mają na to środków. Z podobnego impasu wyszli mieszkańcy Trzebnicy. Samorząd odważył się przejąć linię, oddał ją w utrzymanie i finansuje uruchamianie autobusów. Odważył się, wyłożył środki, no i cieszy się poparciem lokalnej społeczności, która wreszcie w normalnych warunkach dojeżdża do Wrocławia – podsumowuje forumowicz.

Kolej w Sycowie
Linię kolejową Oleśnica-Syców oddano do użytku 10 listopada 1871 roku. Rok później pojawiło się połączenie z Kępnem. Obecny budynek sycowskiego dworca (oczywiście w obecnym stanie) pochodzi z 1912 roku. W swoją ostatnią drogę pociąg osobowy o numerze 67724 relacji Oleśnica-Kępno wyruszył 30 października 2002 roku o godz. 18.10. Tego dnia zakończyła się na tej linii era lokomotyw spalinowych w planowym ruchu pasażerskim. Jeszcze w 2009 roku, na wniosek prywatnych przedsiębiorców, PKP PLK uruchomiło ponownie linię, lecz tylko na odcinku Oleśnica-Cieśle-Syców, a związane to było z transportem kruszywa i stali na potrzeby budowy drogi S-8. Przewoźnikiem było PKP Cargo.

Internetowa petycja
W Internecie na stronie można wyrazić swoje poparcie dla pomysłu reaktywacji połączenia Wieluń-Wrocław. Jej autorem jest miłośnik kolei z Kępna Sebastian Mikoś. Od 1 marca do dziś poparcie wyraziło tutaj ponad 1910 osób, między innymi Jan Janiec, prezes Stowarzyszenia na rzecz Kolei Wieluńsko-Wrocławskiej w Perzowie, mieszkańcy Sycowa, Dziadowej Kłody, a nawet Twardogóry. A takiej treści apel znajduje się na stronie: „Starostwo Powiatowe w Kępnie przeprowadza ankietę dotyczącą opinii mieszkańców na temat reaktywacji bezpośredniego połączenia kolejowego Wielunia z Wrocławiem przez Wieruszów, Kępno, Syców i Oleśnicę z wykorzystaniem nieczynnego od 2002 roku odcinka linii kolejowej nr D29-181 Kępno-Oleśnica. Połączenie miejscowości przylegających do linii kolejowej z Wrocławiem realizowane może być za pomocą nowoczesnych, wygodnych, klimatyzowanych oraz przystosowanych dla osób niepełnosprawnych szynobusów. Jeśli popierasz pomysł reaktywowania niniejszego połączenia kolejowego, dołącz się do nas i dopisz się do listy podając swoje imię oraz nazwisko i miejscowość, w której obecnie mieszkasz”. Swoje uwagi można również przekazywać drogą pocztową na adres: Starostwo Powiatowe w Kępnie, ul. Kościuszki 5, 63-600 Kępno lub na adres mejlowy [email protected]