Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Wasze pytania do ZUS - urlop macierzyński i rodzicielski

Ewa Chojna
Wasze pytania do ZUS - urlop macierzyński i rodzicielski
Wasze pytania do ZUS - urlop macierzyński i rodzicielski
Na Wasze pytania odpowiada Iwona Kowalska - Matis, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS Województwa Dolnośląskiego.

W styczniu urodzę dziecko, więc chciałabym wiedzieć jak długo można przebywać na macierzyńskim?
Agata

Pani Agato, kiedy urodzi pani dziecko, może pobierać zasiłek macierzyński przez 52 tygodnie, a więc prawie przez cały rok. Jeżeli jest pani zatrudniona na umowę o pracę, to zasiłek przysługuje pani za okres urlopu macierzyńskiego (20 tygodni) i urlopu rodzicielskiego (32 tygodnie). Jeżeli prowadzi pani działalność gospodarczą lub pracuje na umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług i jest objęta ubezpieczeniem chorobowym, może pobierać zasiłek macierzyński, ale nie ma możliwości korzystania z tych urlopów. Jeżeli podczas jednego porodu urodzi się więcej niż jedno dziecko, urlop macierzyński wydłuża się do: 31 tygodni w przypadku bliźniąt, 33 tygodni – trojga dzieci, 35 tygodni – czworga dzieci, 37 tygodni – pięciorga i więcej dzieci. Urlop rodzicielski wydłuża się wtedy do 34 tygodni.
Nie trzeba wykorzystywać wszystkich 52 tygodni urlopów, ale pierwszych 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest obowiązkowe dla matki. Później na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim może przebywać ubezpieczony ojciec dziecka.


A czym się różni urlop macierzyński od urlopu rodzicielskiego?

Urlop macierzyński to 20 tygodni, które może pani wykorzystać od razu po porodzie lub – w części – także przed porodem (do 6 tygodni). Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego musi wykorzystać matka dziecka. Może ona zrzec się reszty urlopu na rzecz ojca, który musi być ubezpieczony w ZUS. Urlop rodzicielski to dodatkowe 32 tygodnie, które przysługują bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Może być wykorzystany w całości lub w częściach (maksymalnie 4) przez jedno z rodziców lub przez nich oboje. Jeśli rodzice dzielą się urlopem rodzicielskim, mogą z niego korzystać równocześnie lub na zmianę. Ostatnią część urlopu rodzicielskiego – nie więcej niż 16 tygodni – można wykorzystać potem, ale nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Urlop rodzicielski możesz łączyć z pracą maksymalnie na pół etatu u pracodawcy, który udzielił Ci urlopu. Wysokość zasiłku będzie wtedy niższa proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, ale urlop rodzicielski wydłuży się odpowiednio do okresu i wymiaru czasu tej pracy. Kiedy będzie pani na urlopie macierzyńskim, otrzyma zasiłek macierzyński w wysokości 100% kwoty, od jakiej obliczany jest zasiłek. Wysokość zasiłku za urlop rodzicielski to 100% (pierwsze 6 tygodni) i 60% (pozostałe 14). Możesz otrzymywać zasiłek w wysokości 80%, gdy korzystasz z obu urlopów (52 tygodnie), jeśli w ciągu 21 dni od urodzenia dziecka zgłosi pani pracodawcy, że chce wykorzystać oba urlopy w pełnym wymiarze.

Od czego zależy wysokość zasiłku macierzyńskiego?
Wysokość zasiłku macierzyńskiego zależy od wysokości przychodu. W uproszczeniu – zasiłek macierzyński oblicza się od średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy (zazwyczaj wliczane są też np. premie i nagrody) bez odjętej od pani pensji kwoty składek na ubezpieczenia społeczne. Im wyższe zarobki, tym wyższa podstawa i wyższy zasiłek macierzyński. Jeśli prowadzi pani działalność gospodarczą, na wysokość zasiłku wpływa kwota, od jakiej opłacane są składki na ubezpieczenie chorobowe, którą pani zadeklarowała. Jeżeli zaczyna pani działalność i korzysta z ulgi na start (6 miesięcy bez opłacania składek), nie może pani skorzystać z zasiłku macierzyńskiego. Jeśli płaci pani preferencyjne składki, to zasiłek macierzyński zostanie podniesiony do wysokości świadczenia rodzicielskiego (wypłacanego przez gminę osobom nieubezpieczonym).

Czy ojciec może korzystać z zasiłku macierzyńskiego?
Ubezpieczony ojciec może skorzystać z zasiłku macierzyńskiego na kilka sposobów. Wyłącznie ojcowie mogą korzystać z urlopu ojcowskiego, trwającego 2 tygodnie. Można z niego skorzystać do czasu, gdy dziecko ukończy 2 lata. Zasiłek nie zależy od ubezpieczenia matki. Zasiłek za okres urlopu ojcowskiego wynosi 100% kwoty, od jakiej obliczany jest zasiłek.
Zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego (32 tygodnie) jest świadczeniem, które przeznaczone jest dla obojga ubezpieczonych rodziców – to oni decydują, jak chcą go wykorzystać. Rodzice mogą się dzielić urlopem, wykorzystać go jednocześnie (wtedy każdemu z nich przysługuje 16 tygodni) lub na zmianę. Mogą też zdecydować, że tylko jedno z nich wykorzysta urlop rodzicielski w całości.
Zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego (20 tygodni) jest przeznaczony dla ubezpieczonych matek. Ojciec może skorzystać z tego zasiłku, jeśli matka – po wykorzystaniu 14 tygodni – wróci do pracy i zrzeknie się urlopu na rzecz ojca. Ojciec może skorzystać z zasiłku macierzyńskiego również w trudnych sytuacjach:, gdy matka umrze, porzuci dziecko albo, jeśli jej stan zdrowia nie pozwala opiekować się dzieckiem (matka musi mieć orzeczoną niezdolność do samodzielnej egzystencji albo niepełnosprawność w stopniu znacznym).

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dolnoslaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto